10.SINIF SAYFA 110 ETKİNLİK ÇALIŞMASI

 

Kitabınızdaki  Türkiye Toprak Haritası’nı inceleyerek soruları cevaplandırınız.

 

 

SORU-1-Kahverengi Orman topraklarının Karadeniz kıyılarında yaygın olmasının sebepleri:

 

Kahverengi orman toprakları orman örtüsü altında oluştuğu için Karadeniz kıyılarında daha yaygındır.

Karadeniz kıyılarında ılıman nemli ve yağışlı iklim ve buna bağlı gür ormanların varlığı kahverengi orman topraklarının çok yaygın olmasını sağlamıştır.

 

SORU-2-Terra-Rossa topraklarının Akdeniz ve Ege kıyılarında yaygın olmasının sebepleri:

 

Bölgede etkili olan iklim şartları ile bağlantılıdır. Yine  içinde demir oksitlerin yer aldığı kireç taşlarının erimesinden sonra kalan killi malzemelerin çok olması.Ayrıca bu bölgelerde oksitlenme için gerekli yüksek sıcaklıkların olmasıdır.

 

SORU-3- Kahverengi ve Kestane renkli bozkır topraklarının iç bölgelerde yaygın olma sebepleri:

 

Karasal iklim ve buna bağlı bozkırların varlığı iç bölgelerde bu toprakların yaygın olmasının temel sebebidir.Yağış azlığı ve cılız bitki örtüsü kahverengi ve kestane bozkır topraklarını oluşturmaktadır.

 

SORU-4-Kolüviyal ve Litosol toprakların iç bölgelerde yaygın olma sebepleri:

 

Kolüviyal ve litosol topraklar bitki örtüsünden yoksun eğimli yüzeylerin bulunduğu arazilerde oluşmaktadır. İç bölgelerimizde bitki örtüsü bakımından fakir olduğu için yüzeysel aşınma çok olur. Böylece eğimli yamaçlarda litosoller, dağların eteklerinde de kolüviyal topraklar oluşmaktadır. Ayrıca bu bölgelerde yağışların düzensiz olması ve sağanak yağışlar sonucu oluşan sellerin çok olması.

 

 

SORU-5-Alüviyal toprakların dağılışında belirleyici faktör:

 

Alüviyal topraklar akarsular tarafından oluşturulmaktadır, dolayısı ile dağılışları akarsuların dağılışına bağlıdır.

 

SORU-6-Toprak tiplerinin dağılışı ile yağış-bitki örtüsü ilişkisi:

 

Toprak oluşumunda en etkili faktör iklimdir. Çünkü fiziksel ve kimyasal ayrışma olayları, bitkilerin yetişmesi, toprağın yıkanması, topraktaki organik maddelerin parçalanması, topraktaki organizma faaliyetleri iklime bağlıdır. Yağış miktarı değiştikçe bitki örtüsü ve toprak tipleri de değişir. Örneğin yağışın bol olduğu Karadeniz bölgesinde bol ormanlar ve kahverengi orman toprakları oluşurken, iç bölgelerde yağışın az olduğu yerlerde bozkır ve kestane ve kahverengi bozkır toprakları oluşmaktadır.

 

 

 

Nerede hangi toprak tipi var

 

Karadeniz İklim bölgesinde:

 

a)Ilıman-Nemli yerlerde:

 Kahverengi orman toprakları

 

b)Soğuk-Nemli yerlerde:

 

 Podzol

 

Akdeniz İklim bölgesinde:

 

Terra-Rossa

 

Karasal İklim bölgesinde:

 

a)Ilıman karasal iklim olan yerlerde: Kestane ve Kahverengi Bozkır toprakları

 

b)Soğuk karasal iklim olan yerlerde: Çernezyom

 

Akarsuların kıyılarında ve denize döküldüğü yerlerde:

 

Alüviyal

 

Eğimli yüzeylerin bulunduğu yerlerde:

 

Litosol ve Kolüviyal

 

Volkanik arazilerde:

 

Regosel

 

Kapalı havzalarda ve eski göl tabanlarında:

 

Tuzlu topraklar