Muş
Muş Siyasi Haritası
Genel Bilgiler
Yüzölçümü: 8.059 km²
Nüfusu: 453.654 (2000)
Nüfus Yoğunluğu: 56
Şehir Nüfusu: 159.503 (2000)
Köy Nüfusu: 294.151 (2000)
Yıllık Nüfus Artış Hızı: %18,63
Yıllık Şehir Nüfus Artış Hızı: %43,64
Yıllık Köy Nüfus Artış Hızı: %7,29
İl Trafik No: 49
İl Telefon Kodu: 436
Hakkında Bilgi
Muş' un İlçeleri: Bulanık, Hasköy, Korkut, Malazgirt ve Varto' dur.
Coğrafyası: Muş ili Doğu Anadolu Bölgesi' nin Yukarı Murat- Van bölümünde yer almaktadır. Fırat Havzası içinde kalan Muş il alanının önemli akarsuları Murat ve Karasu ırmaklarıdır. İlin başlıca gölleri ise Haçlı (Kazan), Büyük Hamurpet (Akdoğan), Küçük Hamurpet ve Kaz (Gaz) gölleridir. Karasal iklimin etki sahası içinde yer alan Muş ilinin bitki örtüsü tiplerini step (bozkır) bitkileri, çayır otları ve meşe ormanları oluşturur.
İklimi: Muş, genel olarak Doğu Anadolu Bölgesinin sert ve karasal iklimin etkisi altındadır.
Tarihçesi: Muş tarihinin Urartular' dan öncesi bilinmemektedir. Urartu Krallığının yıkılmasından sonra yöre halkı pek varlık gösterememiştir. Pers kültürünün etkisi görülmektedir. Hıristiyanlığın yayılmasıyla bölgede kökten değişiklikler olmuştur. Türklerin egemenliğiyle Türk–İslâm kültürü yayılmaya başlamıştır. 1071 Malazgirt Savaşı da Muş sınırları içinde gerçekleştirilmiştir.
Yöreye egemen olan bazı Türkmen boylarının izleri de görülmektedir. Varto çevresinde Karakoyunlular ve Akkoyunluların koyun başı biçiminde gömüt taşlarına rastlanmıştır. Osmanlı döneminde Muş, yarı özerk beylerin yönetiminde, aşiretlerin egemen olduğu bir bölgedir.
Cumhuriyet döneminde 1955 yılında demiryolu bağlantısının Muş iline ulaşmasıyla il gelişmeye başlamıştır.
Ne Yenir: Muş zengin bir mutfağa sahiptir. Hayvancılığın etkisiyle et, yöre beslenmesinde temel öğe durumundadır. Başlıca mahalli yemekleri; Muş köftesi (hafta direği), domatesli lahana dolması (kırkçikli kelem dolması), hez (hasut) dolması, çorti, keşkek, cavbelek, mırtöge ve hersedir.
Ne Alınır: Muş’ ta halıcılık, kilimcilik, keçecilik, hasır örmeciliği, boncuk- dantel oyacılığı ve çorap örmeciliği yaşatılan geleneksel el sanatlarıdır. Bununla birlikte yaşam biçimine uygun olarak yaylalarda kullanılmak üzere kıldan çuval ve çadır dokunmaktadır.
Muş' a nasıl gidilir?
Karayolu: İl merkezine uzaklığı 2 km olan terminale şehir içi dolmuşlarla ulaşmak mümkündür. Otogar Tel: (+90-436) 212 18 01 - 311 23 53
Havayolu: İl merkezine uzaklığı 16 km olan Muş Havalimanına ulaşım Muş Ovası Servis aracı ile sağlanmaktadır. Hava Limanı Tel: (+90-436) 217 00 84 - 217 00 85
Demiryolu: İl merkezine uzaklığı 3 km olan garın şehir içi dolmuşlarla ulaşmak mümkündür. İstasyon Tel: (+90-436) 216 11 17