KÜRESEL TİCARETİN EN ÖNEMLİ ÜÇ ELEMANI:
HAMMADDE,ÜRETİM PAZAR
ETKİNLİK ÇALIŞMASI SAYFA 148 LİSE3. SINIFLAR
TİCARET: İki taraf arasında bir değişim aracı(örneğin para) vasıtasıyla yapılan mal ve hizmet alış verişidir. Ticaretin insanlık tarihindeki ilk şekli takastır.. Takas yöntemi ile, mal ve hizmetler birbiri karşılığında değiş tokuş edilir. Günümüzde ise artık değişim aracı olarak para kullanılmaktadır.
Ticaret faaliyetlerinin en önemli üç elemanıdır.
Hammadde : Sanayileşme için temel koşullardan biridir. Makinelerde mamul maddeye dönüşebilen işlenmemiş maddelerdir. Bu maddeler bitkisel ( pamuk , buğday .....vb) , hayvansal ( süt , et , yün .....vb ) ve madensel ( demir , bakır , krom .....vb ) kökenli olabilir.
Pazar:Üretilen ürünlerin tüketilebileceği nüfus potansiyeline sahip olan yer.Pazar ticarette çok önemlidir . Ticaret faaliyetlerinin yoğunluk kazandığı noktalar aynı zamanda önemli nüfus potansiyeline sahip alanlardır.
Üretim: İmalat, bir ham maddeyi işleyerek bir sanayi ürünü, bir mal üretme işlemlerinin bütününe denir.Üretim faaliyetlerinin yoğun olduğu alanlar aynı zamanda yoğun nüfuslu alanlardır.
ETKİNLİK ÇALIŞMASI SAYFA 148
ORMAN ÜRÜNLERİ KONGO
DOĞALGAZ RUSYA-İRAN
PETROL SUUDİ ARABİSTAN-VENEZUELLA
TAŞKÖMÜRÜ RUSYA,ÇİN
PAMUK ÇİN,ÖZBEKİSTAN
YÜN AVUSTURALYA
ALTIN-GÜMÜŞ GÜNEY AFRİKA
BUĞDAY ÇİN ,RUSYA
PİRİNÇ ÇİN
Bu rakamlar yıllara göre farklılık gösterebilir.Ancak yayınladığımız ülkeler son dönemde bu ürünlerde ilk sıralarda yer alan ülkelerdir.
ETKİNLİK-2 SAYFA 149
Kitabınızda verilen haritada dünyada önemli hammadde ,üretim,ve pazar alanları verilmektedir.
1-Bu alanlar arasında ticaret faaliyetleri daha çok işlenmemiş hammadde alımı ve işlenmiş sanayi ürünü satışı şeklinde gerçekleşir.Özellikle sanayi faaliyetleri gelişmiş, nüfus potansiyeli yüksek,sermaye birikimi olan teknolojik gelişimini tamamlamış bölgeler daha çok dışardan işlenmemiş tarımsal ve madensel hammadde alarak diğer bölgelere işlenmiş sanayi ürünleri ve teknolojik ürünler satar.
2-Bu alanların özellikle Amerika,Avrupa ve Uzakdoğu Asya bölgelerinin önemli pazar olmasında nüfusunun özellikle tüketici potansiyeli yüksek nüfusun fazla olması ,bölgede sermaye birikiminin yüksek olması ve teknolojik gelişmeler ile sanayi faaliyetlerinin yoğunluk kazanmasına bağlı olarak önemli bir ticaret merkezi olarak ortaya çıkmaları etkili olmuştur.
3-Genel mantık olarak ticaret ağı Amerika-Avrupa -Uzakdoğu Asya arasında önemli bir pazar bölgesi olarak yine daha geri kalmış platformdaki Güney Amerika -Afrika bölümlerinden hammadde ticareti şek linde gerçekleştirilebilir.
ETKİNLİK-3 SAYFA 152
ÜLKE BÖLGE ADI HAMMADDE ALANI ÜRETİM ALANI PAZAR ALANI
KUZEY AMERİKA X X X
JAPONYA X X
AVRUPA X X X
ÇİN X X X
GÜNEYDOĞU ASYA X X X
KUZEY AFRİKA X
ORTA DOĞU X X
NİJERYA X
İNGİLTERE X X
BREZİLYA X
ETKİNLİK-4 SAYFA152
Verilen petrol hammaddesi üretim ve pazar bölgeleri
1-Ürettiğinden fazla:AMERİKA,UZAKDOĞU,AVRUPA
Ürettiğinden az: ORTA DOĞU,BAĞIMSIZ DEVLETLER TOP.,LATİN AMERİKA,AFRİKA,
Ürettiği kadar: AVUSTRALYA dır.
2-Bu farklılığın ortaya çıkmasında özellikle ürettiğinden çok tüketimin olduğu bölgelerde petrole dayalı sanayinin gelişmiş olması,gelişmişlik ve yoğun nüfus özelliklerine bağlı olarak tüketimin artması etkilidir.Bölgeler arası teknolojik şartlarda da üretim miktarında farklılıklara yol açabilir.Kaynak olmasına rağmen yeterli donanıma sahip değilse bu üretim miktarını düşürür.En belirleyici etken petrole dayalı sanayi faaliyetleri ve nüfus özellikleri denilebilir.
ETKİNLİK-5 SAYFA 152
Sanayi üretim alanlarının oluşmasında etkili olan faktörler için:
Sermaye,iklim,ulaşım,teknolojik olanaklar,pazar,konum özellikleri,hammadde özellikleri(japonya hariç) söylenilebilir.
Tarım üretim alanlarının oluşmasında etkili olan faktörler:
İklim şartları,verimli topraklar,su kaynakları,tarımsal sanayiye yönelik hammadde zenginliği,gıda tüketiminin nüfusa bağlı olarak fazla ,bölgelerin pazar bölgelerine göre konumu etkili olmuştur denilebilir.